C. elegans- Έχω τον έλεγχο των πιο κρυφών κυττάρων σου

Οι επιστήμες που ασχολούνται με τους έμβιους οργανισμούς ομολογουμένως δεν είναι ιδιαίτερα προηγμένες. Η ιατρική δεν έχει ακόμη καταφέρει να βρει εμβόλιο για το κοινό κρυολόγημα ή θεραπεία για πολλές κοινές ασθένειες. Τα βάθη των θαλασσών κρύβουν μυστήρια ανεξερεύνητα όσο και τα πέρατα του σύμπαντος και οι ζωντανοί οργανισμοί δεν παύουν ποτέ να μας εκπλήττουν με τις απρόσμενες ιδιότητές τους. Στην πραγματικότητα ελάχιστα είναι αυτά που γνωρίζουν οι σχετικές επιστήμες, ούτε κορυφή του παγόβουνου δεν τα λες, και ας εντυπωσιάζονται με αυτά όσοι δεν τις ξέρουν από πρώτο χέρι.

Και όμως μέσα στο χάος του αγνώστου, στην ατέλευτη θάλασσα της ανεξερεύνητης γνώσης πλέει μονάχη μια κατάκτηση μοναδική: ο C. elegans! Ένα ταπεινό σκουλήκι είναι αυτό το άμοιρο, και όμως πάνω στο μικρό επιμήκες σώμα του η επιστήμη έχει στήσει ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο ως τώρα θρίαμβο: γνωρίζει ένα προς ένα όλα του τα κύτταρα. Από το πρώτο ως το τελευταίο. Από το ζυγωτό μέχρι το ενήλικο άτομο. Βέβαια δεν έχει και πολλά, αλλά και πάλι. Είναι μεγάλη υπόθεση.

Τι παρατήρησαν λοιπόν οι επιστήμονες όπως πρόσφατα πληροφορήθηκα; Υπάρχουν δύο διαφορετικά στελέχη του εξαιρετικού αυτού σκώληκα (δυο "ρατσούλες" ας πούμε), οι οποίες διαφέρουν στη συμπεριφορά τους ως προς το εξής σημείο: το ένα προτιμά να ψάχνει μόνο του να βρει την τροφή του και το άλλο ομαδικά, μαζί με άλλα ομοειδή συμπαθή σκουληκάκια. Ως εδώ καλά. Τι άλλο όμως διαπίστωσαν έκπληκτοι οι επιστήμονες; Ότι η μόνη διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές "ρατσούλες" ήταν ένα αμινοξύ σε μία πρωτεΐνη! Αυτό μόνο και τίποτα άλλο. Μια διαφορά τέτοια στον άνθρωπο πχ μπορεί να ευθύνεται για το ότι κάποιος έχει πχ σγουρά μαλλιά και όχι ίσια (όπως εγώ που παιδεύομαι μια ζωή να τα ισιώνω). Άλλο όμως οι... τρίχες και άλλο μια ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ.

Αναρωτιέται κανείς, εάν σε κατώτερους, απλούς οργανισμούς ισχύει κάτι τέτοιο, τι θα μπορούσε να συμβαίνει σε ανώτερους, πολύπλοκους οργανισμούς, και γιατί όχι και στον άνθρωπο. Μήπως τελικά δεν απέχουμε και τόσο πολύ από το σενέριο του Blade Runner;